Internet of Things maakt het mogelijk om gebeurtenissen automatisch te kunnen waarnemen, analyseren, beoordelen en te koppelen aan het juiste digitale responsscenario. Toch is de rol van de professional nog cruciaal.
Wat betekent Internet of Things voor de balans tussen mens en machine?
Het Internet of Things bestaat uit sensoren die via netwerken aangesloten zijn op computersystemen.
Deze systemen monitoren en sturen aangesloten objecten en machines aan. De aangesloten sensoren
kunnen ook de reële wereld, mensen en dieren monitoren.
Het gebruik van IoT kent verschillende niveaus:
De techniek is inmiddels beschikbaar om gebeurtenissen (volledig) automatisch te kunnen waarnemen, analyseren, beoordelen en te koppelen aan het juiste digitale responsscenario. De fysieke responsorganisatie kan hiervan gebruikmaken voor een gedeelde ‘situational awareness’ en om inzet achteraf te evalueren.
De trend van het Internet of Things (IoT) laat zien dat steeds meer devices ‘connected’ zijn en sensoren worden ingezet om safety en security gerelateerde issues, (be)dreigingen en incidenten te signaleren. Incidenten zoals bijvoorbeeld: explosies, ongevallen, terreuraanvallen en cyberaanvallen, of juist de dreiging daarvan.
Internet of Safety and Security Things (IOSST) is in staat om alle waargenomen signalen uit het sensornetwerk te combineren, analyseren en vervolgens te concluderen dat er een safety- of een security-gebeurtenis gaande is. Door de koppeling van het IOSST aan Safety and Security Incident Response Management Systeem (SSIRMS) kan ook de adequate en snelle response worden geautomatiseerd. Verdwijnt hiermee dan de menselijke factor om te reageren op een grote diversiteit aan veiligheidsissues? En wordt daarmee onze maatschappij veiliger? Het Kantar TNS onderzoek van maart 2017 geeft aan dat bijna de helft van de burgers zorgen heeft over het verliezen van menselijke grip op machines.
Om een betrouwbaar netwerk van duizenden sensoren in te zetten voor safety- en securityvraagstukken zijn privacy en betrouwbaarheid belangrijk. Het decentrale, gedistribueerde karakter van de blockchain-technologie biedt mogelijkheden voor sensoren om over ketens heen informatie en transacties betrouwbaar en robuust te laten uitwisselen.
De blockchain is een gedistribueerde database waarin transacties via cryptografie vastgelegd worden op een manier waarop onbevoegden geen wijzigingen meer in de transactie kunnen doorvoeren, zonder dat dit gedetecteerd wordt. Hierdoor is het mogelijk de database beschikbaar te maken voor alle deelnemers zonder een centrale controlerende instantie die de juistheid en veiligheid van de gegevens garandeert. Blockchaintechnologie is de technologie die blockchain mogelijk maakt. De technologie bestaat onder andere uit de database en software om digitale identiteiten te maken en te controleren, om transacties op de blockchain te registreren en om de database te delen met de deelnemers1.
Hoewel blockchain zijn oorsprong kent in de financiële wereld is deze technologie ook zeer geschikt om signalen en transacties van sensoren te beveiligen. Hierdoor kan een Internet of Things toepassing uitgaan van de betrouwbaarheid van het signaal dat wordt uitgewisseld. Acronis (leverancier van cloud back-up, disaster recovery en secure file share oplossingen), breidt bijvoorbeeld de eigen gegevensopslag- en file sync & share-oplossingen uit met blockchaintechnologie, om de gegevensintegriteit en -geldigheid te kunnen bewaken en waarborgen. Voorbeelden van gegevens die met behulp van blockchain tegen manipulatie kunnen worden beveiligd zijn: eigendoms- en medische bestanden, aandelentransfers, gerechtelijke bewijsstukken, politievideo’s of beelden van bewakingscamera’s die onderworpen kunnen worden aan IT-audits.
De op basis van Internet of Things gekoppelde sensoren bieden een schat aan informatie en toepassingsmogelijkheden binnen safety en security. Het volume aan data dat gegenereerd wordt door deze sensoren wordt echter al snel voor de mens teveel om te verwerken. Internet of Things analytics is nodig om de enorme hoeveelheid data te analyseren. Het onderzoeksbureau Gartner2 verwacht dat door het gedistribueerde netwerk ook de analytics gedistribueerd zal worden uitgevoerd. Artificial Intelligence (AI) en zelflerende systemen zijn nodig om deze analyses uit te voeren en de juiste response voor te stellen of in gang te zetten.
AI wordt steeds geavanceerder. Sensoren en AI in een zelfrijdende auto kunnen inmiddels bepaalde verkeerssituaties beter en sneller inschatten dan een mens. Juist door een groot aantal sensoren, uitgekiende combinaties van sensoren en slimme algoritmes om de signalen van deze sensoren te verwerken kunnen machines sneller reageren en communiceren dan de menselijke expert. In omgevingen waar deze snelheid is geboden zal de rol van de menselijke expert verdwijnen, verminderen of op zijn minst veranderen.
De meldkamer is al vele jaren het hart van iedere organisatie die een rol heeft in veiligheid en beveiliging. Stroomt door dit hart straks alleen nog maar digitale informatie en bestaat het alleen nog maar uit ICT? Om deze vraag te beantwoorden, toetsen wij dit aan de praktijk. Hoe reageren wij nú en stráks op een hartstilstand als iedere seconde telt? Nu signaleren wij dat een collega (mogelijk) hartfalen heeft en bellen het interne noodnummer. De meldkamermedewerker stuurt volgens protocol de mensen aan die kunnen helpen. Dit kan de eigen BHV’er zijn en natuurlijk ook de ambulance via 112. Na enkele minuten krijgt een collega de eerste noodzakelijke professionele hulp.
Straks signaleert het IOSST dat een AED device op de vierde verdieping van de muur is getrokken en dat binnen een straal van 20 meter de smartphone van een persoon in een kamer op de vierde verdieping een valbeweging heeft gemaakt. De tevens op het IOSST aangesloten bewakingscamera en bewegingsmelder in deze kamer detecteert automatisch dat een persoon stil op de grond ligt. Binnen 1 seconde na het eerste ontvangen signaal concludeert het IOSST dat een persoon hulp nodig heeft en classificeert het als (mogelijk) hartfalen. Het Incident Response Management Systeem (SSIRMS) voert automatisch het protocol ‘(mogelijk) hartfalen’ uit en geeft dit samen met de locatie door aan de BHV’ers op dezelfde verdieping en aan de 112 meldkamer. Na enkele seconden (‘Iedere seconde telt’) zonder een rol van een mens krijgt iemand de eerste noodzakelijke professionele hulp van een mens. In dit geval de BHV’er.
Het IOSST neemt dus duidelijk de leiding als het gaat om snelle waarneming, eerste beoordeling en respons. De mens staat nog steeds bovenaan voor de tweede beoordeling, het managen van de situatie en deskundige hulpverlening. Deze rolverdeling tussen ICT, mens en professionals onderling is ingebakken in het geteste en geoefende protocol van het SSIRMS. De software wint het stráks als het gaat om het combineren en de eerste beoordeling van diverse data en de snelheid van handelen. De rol van de mens is door het IOSST inderdaad op onderdelen verdwenen of anders geworden, maar nog steeds van cruciaal belang. Het voorgaande scenario is een voorbeeld dat vandaag de dag, met de huidige stand van de techniek volledig te realiseren is. ‘Straks’ kan dus al over een paar dagen zijn.
Internet of Things, blockchain, analytics, AI en zelflerende systemen bieden geavanceerde mogelijkheden om gebeurtenissen automatisch te kunnen waarnemen, analyseren, beoordelen en te koppelen aan het juiste digitale respons-scenario. Deze systemen kunnen een volume aan data aan, en hebben een snelheid van handelen die de capaciteiten van de mens zullen inhalen.
Onze overtuiging is dat de rol van de expert nog niet uitgespeeld is. De digitale transformatie die Internet of Things tot gevolg zal hebben, verandert wel de rol van de expert. Het zal een interessante leercurve zijn tussen mens en machine om vast te stellen hoe zij elkaar kunnen aanvullen.
De menselijke factor is nog steeds belangrijk in safety- en securityvraagstukken. Het is noodzakelijk om te blijven werken aan de risico-awareness, de juiste inschatting te doen van mogelijke risico’s, een goede crisiscommunicatie en een incidentmanagementsysteem te hebben, om de response op crises op de juiste manier te kunnen coördineren. De rol van de mens is door het IOSST inderdaad op onderdelen verdwenen of anders geworden, maar nog steeds van cruciaal belang.
Veel organisaties met hun eigen specifieke safety, security en cybersecurity issues kunnen winst behalen met een Internet of Safety and Security Things als het gaat om het combineren en de eerste beoordeling van diverse data en de snelheid van handelen, dit al dan niet in combinatie met een Incident Response Management Systeem.
1 https://www.nl.capgemini.com/resource-file-access/resource/pdf/3._het_gebruik_van_blockchain-technologie_in_nederland.pdf
2 Gartner; Top 10 IoT Technologies for 2017 and 2018; 22 January 2016.